[trọng Sinh Tn 60] Xưởng Cơ Khí Những Năm 60 - Chương 170

Tiền đặt cọc chiếc xe lăn lần này tuy lấy lại được năm mươi đồng, nhưng muốn mua cái khác thì phải bù thêm năm mươi đồng nữa. Trong túi lại không mang đủ ngần ấy tiền.

Bà cụ Đỗ suốt từ nãy vẫn ở trong buồng không ra ngoài. Nghe thấy Lão Ngũ bảo chưa mua được xe lăn, tâm trạng bà càng thêm tồi tệ, cơm nước cũng chẳng màng. “Bà nội, bà đừng nóng ruột, con sẽ nghĩ cách ạ,” Lão Ngũ nói. Bà cụ Đỗ im lặng không đáp. Năm mươi đồng hồi sáng là bà đã c.ắ.n răng mới móc túi ra được, giờ bảo bà đưa thêm, thật sự là lực bất tòng tâm. Giá mà sáng nay Lão Ngũ nhận lấy số tiền kia thì tốt biết mấy. Phen này, e là không mua nổi xe lăn về nữa rồi.

Bên ngoài hiên. Vu Nguyệt Oanh đang phụ giúp dưới bếp: “Dì ạ.” Cô vừa mới mở miệng đã bị mẹ Đỗ ngắt lời: “Nếu là chuyện hộ khẩu thì đừng nói thêm nữa.” Việc gửi nhờ hộ khẩu là không lo được đâu.

Vu Nguyệt Oanh im lặng một lát, lý nhí thưa: “Dì, con muốn hỏi chuyện xuất giá. Bên này đang vướng tang sự, không thể tổ chức hỷ sự được. Con nghĩ là…” Cô nghiến răng hỏi tiếp: “Hay là cho con được xuất giá từ phía căn nhà chỗ xưởng kem, cứ coi như là con mượn tạm của cô Đắc Mẫn, dì xem có được không?” Cô muốn nhờ mẹ Đỗ đ.á.n.h tiếng giúp. Tiếc là mẹ Đỗ không phải mẹ đẻ của cô. Nếu là mẹ đẻ, chắc chắn sẽ đi thương lượng với Đỗ Đắc Mẫn, kiểu gì chẳng có cách để “mượn” căn nhà đó cho cô ở.

“Chuyện này e là không được,” mẹ Đỗ lắc đầu. Căn nhà ở xưởng kem đó đã bị xưởng thu hồi rồi. Sáng nay lúc ông cụ Đỗ ra cửa đã dặn bà, tối nay ông phải đến nhà vị Giám đốc xưởng cũ. Bà còn đưa tiền cho ông để mua chút quà cáp mang sang. Có lẽ là để lo liệu chuyện công tác và nhà cửa của Đắc Mẫn. Chao ôi.

“Dì ơi, tại sao ạ?” Vu Nguyệt Oanh mặt mày khổ sở: “Dì giúp con một tay đi mà.” “Nhà bị thu hồi rồi, giờ không còn là của cô út nữa, con cầu cứu ai cũng vô dụng thôi.” Mẹ Đỗ trút đĩa rau xanh ra khỏi chảo. Bữa cơm hôm nay toàn đồ thanh đạm: rau xanh, dưa chuột, giá đỗ, thêm một bát canh suông. Chẳng còn món gì khác.

“Nhà bị thu hồi? Sao lại thế ạ?” Giọng Vu Nguyệt Oanh cao hẳn lên, cô không hiểu nổi. Nhà đang yên đang lành, sao lại bị thu hồi được cơ chứ? Phía bên cạnh vang lên tiếng hắng giọng. Mẹ Đỗ và Vu Nguyệt Oanh nhìn ra cửa, thấy Đỗ Đắc Mẫn tay cầm cốc nước, đang lườm Vu Nguyệt Oanh cháy mặt: “Chuyện nhà người khác mà cô quan tâm gớm nhỉ.” Vu Nguyệt Oanh câm nín. Mẹ Đỗ giả vờ như không có chuyện gì, bảo Vu Nguyệt Oanh: “Bưng thức ăn ra đi, đến giờ cơm rồi.”

Phía ngoài sân. Lão Tam đang giúp Lão Ngũ dọn đồ. Ngày mai Lão Tam phải đi nhận việc ở xưởng máy kéo rồi, căn buồng của anh sẽ bỏ trống. Lão Ngũ bảo muốn dọn sang đó ở, nên chuyển đồ đạc qua trước, đợi đến mai chỉ việc cuốn gói chăn màn sang là xong. Vu Nguyệt Oanh bưng thức ăn ra nhìn thấy liền hỏi: “Lão Ngũ, em không ở buồng phía Tây nữa à?” Thế chẳng phải chỉ còn mình cô ở đó sao? Trong lòng Vu Nguyệt Oanh có chút sợ hãi. Lão Ngũ đáp: “Hôm nay vẫn ở lại một đêm.” Mai mới chuyển hẳn.

“Thế sau này Lão Tam ở đâu?” Vu Nguyệt Oanh hỏi. Lão Ngũ bưng đồ vào trong, không buồn đáp lời. Vu Nguyệt Oanh sa sầm mặt mày đặt đĩa rau xuống bàn. Đợi Lão Tam bước ra, cô lại hỏi tiếp: “Lão Tam, anh định chuyển đi đâu à?” Có phải nhà họ Đỗ vẫn còn căn nhà nào khác không? Lão Tam hờ hững: “Chuyển ra ngoài.” Vu Nguyệt Oanh biết là ra ngoài, nhưng cái “ngoài” ấy là ở đâu? Cô nhìn chằm chằm Lão Tam. Lão Tam rõ ràng không muốn trả lời. Chuyện công việc chưa định đoạt xong, anh không muốn nói nhiều. Vả lại anh với cô chị họ này cũng chẳng thân thiết gì, việc gì phải khai báo?

Khu tập thể cũ xưởng kem. Lần này cha Đỗ xách theo chai rượu sang, đây là loại rượu ông nhờ lão Vệ mua hộ. Sáng sớm ông đã tạt qua nhà lão Vệ dặn dò, tối nay mới xách rượu sang nhà vị Giám đốc xưởng cũ. “Bác Triệu ạ.” Vị Giám đốc cũ bảo vợ pha trà cho cha Đỗ: “Anh đến vì chuyện công tác của em gái anh phải không?” “Vâng ạ,” cha Đỗ gật đầu. Ông Giám đốc cũ thong thả nói: “Tôi đã đ.á.n.h tiếng với Tiểu Triệu rồi. Chỉ cần cô Đắc Mẫn nhà anh hối cải, sửa đổi tính nết là có thể đi làm lại, mọi thứ vẫn như cũ.” Việc coi như đã xong. Sắc mặt cha Đỗ bỗng trở nên tái mét: “Bác Triệu, nhưng Đắc Mẫn nó không nói với con như thế.” Ông đem tình hình hiện tại của Đỗ Đắc Mẫn kể lại chi tiết. Giờ đây không chỉ cái “bát cơm sắt” công nhân chính thức không giữ nổi, mà ngay cả căn nhà phúc lợi được đơn vị phân cho từ mười mấy năm trước cũng đã đem nhượng lại cho người ta rồi. Ông Giám đốc cũ nghe xong, lặng người đi hồi lâu. “Để lát nữa tôi tìm Tiểu Triệu hỏi cho ra nhẽ,” ông nói lúc tiễn cha Đỗ ra về. “Làm phiền bác quá ạ,” cha Đỗ khách khí cảm ơn, “Cảm ơn bác nhiều.”

Rời khỏi khu tập thể, đầu cha Đỗ đau như b.úa bổ. Ông không hiểu nổi, chỉ có mấy ngày không để mắt đến mà chuyện công việc của em gái lại thành ra nông nỗi này. Chẳng phải đã bảo nó ở nhà nghỉ ngơi, tu tâm dưỡng tính đó sao? Sao nó lại chẳng chịu nghe lời thế này?

Tại nhà vị Giám đốc mới của xưởng kem. Giám đốc cũ không đợi được, cha Đỗ vừa đi khỏi là ông đã tìm tới nơi. Vị Giám đốc mới thấy ông tới liền đon đả: “Bác, sao bác lại sang đây, mời bác ngồi. Cháu vừa có hộp trà mới, bác nếm thử xem sao.” Tiếng “bác” này gọi rất ngọt, bởi cả hai đều họ Triệu, vốn là họ hàng xa. “Chuyện công tác của Đỗ Đắc Mẫn là thế nào?” Giám đốc cũ cau mày, “Tôi đã dặn anh thế nào rồi?”

Giám đốc mới không chút vội vàng: “Bác ạ, chuyện là thế này. Đỗ Đắc Mẫn tự mình đề đạt muốn nhường lại nhà để được quay về đơn vị. Nhưng bác biết đấy, bây giờ đang là mùa thấp điểm, xưởng mình không tuyển người. Cô ấy bảo sẵn sàng làm công nhân thời vụ…” Vẻ mặt Giám đốc cũ sa sầm lại. “Bác đừng giận, nghe cháu nói nốt đã,” Giám đốc mới tiếp tục: “Cháu nghĩ thái độ làm việc trước đây của Đỗ Đắc Mẫn không tốt, nên định cho cô ấy làm thời vụ một thời gian. Đợi đến mùa hạ sang năm, nếu thể hiện tốt thì cho vào biên chế chính thức. Bác tính xem, xưởng đâu phải của riêng nhà ai, đã vào xưởng là phải làm việc, không thể cứ chiếm chỗ mà chẳng làm gì được.” Giám đốc cũ lắng nghe chăm chú. “Cô Đắc Mẫn này cũng không phải người lanh lẹ, cháu thấy để ở vị trí bán hàng không hợp, chi bằng cho xuống phân xưởng rèn luyện chút, để biết nỗi vất vả của anh em công nhân,” vị Giám đốc mới chân thành nói, “Bác xem, xưởng kem mình mà toàn nuôi những người nhàn rỗi như cô ấy thì có mà phá sản sớm.” Nghe cũng có lý. Giám đốc cũ gật đầu: “Thôi thì tùy anh liệu tính, nhưng còn căn nhà…” “Đợi cô ấy vào chính thức thì lại phân cho thôi ạ,” Giám đốc mới đáp. Giám đốc cũ thấy vậy cũng ổn, liền hài lòng. Nhưng trong bụng vị Giám đốc mới lại nghĩ khác: Nếu không vào được chính thức thì đừng hòng có nhà. Chuyện này nói khó không khó, chỉ là không biết tiểu thư Đắc Mẫn có chịu nổi khổ ở phân xưởng hay không thôi.

Tại xưởng cơ khí. Lớp sơn đã khô, chiếc xe đạp trông hoàn toàn đổi mới. Tiểu Hà rất hài lòng. Kỹ thuật sơn của anh ngày càng lên tay. Sư phụ Thư đang bàn bạc chính sự với Đỗ Tư Khổ: “Hiện tại các linh kiện của chiếc xe này là do chúng ta tự tay cải tiến. Nếu muốn sản xuất thực tế, xưởng cần phải trang bị thêm một số máy móc và máy công cụ chuyên dụng.” Chuyện này là phải đụng đến tiền nong rồi. Đỗ Tư Khổ hỏi: “Cháu nhớ xưởng mình có thể tự sản xuất máy móc mà. Thiết bị ở phân xưởng ba còn khá mới, họ có thể chế tạo ra máy công cụ chúng ta cần không ạ?” Nếu tự xưởng cơ khí sản xuất được máy móc làm xe đạp thì sẽ tiết kiệm được một khoản lớn. Tình hình phân xưởng ba thì sư phụ Thư không rõ lắm. Thiết bị ở phân xưởng một đều là đời đầu, chủ yếu sản xuất máy móc linh kiện nông nghiệp. Phân xưởng hai thì khá hơn một chút, nhưng bảo sản xuất toàn bộ máy móc để làm ra một chiếc xe đạp hoàn chỉnh thì là chuyện không thể. Đỗ Tư Khổ tìm hiểu kỹ hơn tình hình cụ thể từ sư phụ Thư. Sư phụ Thư bảo: “Thiết bị máy công cụ có thể nhờ người bên Phòng Kỹ thuật sang hỗ trợ, họ sẽ điều chỉnh các thông số kỹ thuật theo yêu cầu của mình.”

Phòng Kỹ thuật. Đỗ Tư Khổ nhớ đến hai người: một là Tống Lương, người kia là Mạnh Dân Thụy – cậu Mạnh trước đây ở Phòng Kỹ thuật nay đã chuyển đi. Đỗ Tư Khổ thầm nghĩ: Ngày mai cô phải ra thư viện một chuyến, xem có sách nào về máy công cụ và máy móc không. Phải nghiên cứu thật kỹ mới được. Tất nhiên, việc quan trọng nhất là ngày mai phải đi gặp Giám đốc xưởng.

Khu tập thể cũ xưởng cơ khí, dãy nhà cấp bốn. Hôm nay Phạm Miêu về muộn. Nhà cô ở vị trí hẻo lánh nhất, đèn đường lại xa, may mà lối này toàn đồng nghiệp trong xưởng sinh sống. Dãy nhà cấp bốn san sát, nhà nào cũng sáng đèn nên vẫn nhìn rõ lối đi. Thấy đèn trong nhà mình cũng sáng, Phạm Miêu rảo bước về nhà. Cô rút chìa khóa mở cửa thì thấy mẹ cô đang ngồi bên bàn, ôm bát cơm, lùa liên tục vào miệng. Cạnh đó đặt một hũ mỡ lợn nhỏ. Bát cơm trên tay bà chính là cơm trộn mỡ lợn, lúc này đã vơi gần hết. Cái kiểu ăn uống này trông chẳng giống người đang trọng bệnh chút nào.

Bà mẹ có chút hoảng hốt, vội vàng đặt bát xuống, lấy tay áo quẹt mồm. Phạm Miêu kinh ngạc: “Mẹ, chẳng phải mẹ đang ốm sao?” Vẻ mặt bà mẹ không tự nhiên: “Mẹ ốm thật, nhưng ốm chứ có phải là không được ăn đâu. Sao giờ này con mới về?” Trận ốm trước đó của bà là thật, nhưng tiêm xong mấy mũi là đã khỏi rồi. Có điều, cứ nghĩ đến chuyện chung thân đại sự của con gái là bà lại sầu, nên mới giả vờ thêm vài ngày, mong con gái sớm yên bề gia thất như người ta. Ai dè, chỉ một thoáng là bị lộ tẩy. Phạm Miêu đáp: “Xưởng tăng ca ạ.” Cô nhìn kỹ lại sắc mặt mẹ mình. Lạ thật, hồi sáng mặt bà còn trắng bệch, môi thâm sì, thế mà giờ trông hồng hào, môi cũng trở lại sắc thái bình thường. Bà mẹ nghĩ một hồi rồi bảo: “Con xem, mẹ tiêm mấy ngày cũng khỏi rồi. Mai con xin nghỉ một hôm, đưa mẹ về nhà anh trai con đi.” Đến lúc đó sẽ gọi cậu Vương qua nhà xem mặt.

Ngày mai thì gấp quá. Phạm Miêu lắc đầu: “Mẹ, mai con phải xuống phân xưởng, còn phải hỏi lãnh đạo xem khi nào mới được nghỉ.” Mỗi tháng cô được nghỉ bốn ngày, muốn nghỉ phải báo trước với lãnh đạo. Dĩ nhiên, với điều kiện là phân xưởng không có đơn hàng gấp cần tăng ca.