[trọng Sinh Tn 60] Xưởng Cơ Khí Những Năm 60 - Chương 111

Còn chờ đến ngày mai?

Đỗ Nhị thốt ra một câu: "Ông nội, có phải ông già lẩm cẩm rồi không, đầu óc vẫn chưa tỉnh táo à?" Lời vừa dứt, anh đã bị cha Đỗ gõ cho một cái đau điếng vào đầu.

Cha Đỗ đen mặt mắng: "Ông nội anh sáng nay mới ra viện, anh đừng có mà kích động ông, cái bệnh này của ông cứ hễ bị kích động là không xong đâu."

Cái thằng ranh này đúng là tòi ra để ăn đòn mà.

Cụ Đỗ thì lại cười hì hì: "Không sao, nó vốn cái đức tính ấy rồi." Cụ nghe cũng thành quen tai.

"Con làm thanh niên tri thức ở dưới đó tốt lắm, tạm thời chưa muốn về." Đỗ Nhị nói.

Mẹ Đỗ bưng thức ăn ra, nghe thấy vậy liền khuyên con thứ: "Thằng Hai, công việc ở đồn công an tốt biết bao nhiêu, con phải nghe lời ông nội chứ." Đồn công an là "bát cơm sắt" (công việc nhà nước ổn định), chuyện tốt như thế còn gì bằng. Trước đây có muốn sắp xếp, ông nội còn chẳng cho làm đấy. Cái thằng ngốc này, chắc nó không biết bây giờ kiếm được công việc nuôi thân khó đến mức nào đâu.

"Hộ khẩu của con chuyển về nông thôn rồi, không chuyển ngược lại được đâu." Đỗ Nhị nói bừa một câu.

"Sao lại không chuyển về được, có công việc là chuyển về được hết. Con Tư nó cũng vừa chuyển hộ khẩu sang đơn vị công tác đấy thôi." Mẹ Đỗ quay sang bảo anh Ba: "Ngày mai con đi đón con Tư về đây, bảo nó nói với anh Hai xem cái hộ khẩu này chuyển thế nào."

Cái con Tư này chuyển hộ khẩu nhanh thật đấy, vài ngày là xong xuôi.

Đỗ Nhị kinh ngạc tột độ: "Con Tư tìm được việc rồi? Còn chuyển cả hộ khẩu đi á?"

Cái chuyện quái quỷ gì vậy? Con Tư trong ấn tượng của anh có phải là cái đứa này không? Chẳng phải con bé đó ngày nào cũng ở nhà phụ việc, mẹ bảo sao nghe vậy à? Sắp bị nuôi thành phế nhân đến nơi rồi còn gì.

Con Năm (Tư Vũ) bồi thêm: "Anh Hai, chị Tư tháng trước bị ngã từ trên giường tầng xuống, đập đầu vào đâu ấy, sau đó tính tình chẳng giống trước kia chút nào." Cô thấy chị mình bây giờ thế này rất tốt, có chí tiến thủ.

Đỗ Nhị hiểu rồi, đây gọi là "ngã cho thông não" ra đây mà.

"Thôi ngồi xuống cả đi, ăn cơm nào."

Cái ghế dài ngồi được tám người, lần này mấy người đàn ông trong nhà cùng bà nội Đỗ ngồi mâm trên. Mẹ Đỗ và ba người phụ nữ còn lại kê một chiếc bàn nhỏ ngồi bên cạnh ăn cơm. Ghế không đủ ngồi, đành chịu thôi.

Năm Vũ chẳng khách sáo gì, chia một phần nhỏ thịt gà, xúc xích và lạp nhục vào đĩa rồi bưng sang bàn nhỏ bên này. Tuy là chia bàn nhưng thức ăn phải như nhau. Chứ dựa vào cái gì mà bàn đàn ông có còn bàn phụ nữ lại không được ăn?

Cha Đỗ và Đỗ Hữu Quân đều không dám cho cụ Đỗ uống rượu. Mấy anh em trẻ tuổi cụng với nhau vài ly.

Cụ Đỗ nhìn con cháu quây quần đông đủ, trong lòng mãn nguyện lắm: "Ngày mai nhà mình đi chụp cái ảnh cả nhà (ảnh toàn gia phúc) đi."

Các con đều về cả rồi. Ngày mai bảo thằng Ba đi đón con Tư về, rồi... đón cả Đắc Mẫn về nữa. Cả gia đình họ Đỗ sẽ ra tiệm ảnh chụp một tấm ảnh cả nhà thật đẹp treo lên tường. Để sau này con cháu đi xa, nhìn vào bức ảnh ông cũng có cái mà nhớ nhung.

Xưởng cơ khí.

Lớp xóa mù chữ theo kế hoạch là tám giờ mới tan, nhưng đến bảy rưỡi thì cổ họng Chu An đã chịu không thấu rồi. Giảng bài suốt một tiếng đồng hồ, giọng anh đã khàn đặc lại. Cuối cùng vẫn là chủ nhiệm Cố tuyên bố tan lớp.

"Cái chữ đó anh đã học được chưa?" "Tôi chắc chắn là nhận mặt chữ được rồi, 'Xưởng cơ khí' chứ gì." Nhận mặt chữ thì được, chứ bảo viết ra thì chưa chắc. "Thế còn mấy chữ khác?" "Nhiều chữ thế sao tôi nhớ hết được, tốn chất xám quá."

Hôm nay lớp xóa mù dạy ba mươi chữ. Không chỉ dạy cách đọc mà còn dạy cả cách viết. Chữ "Nhân" (người), một nét phẩy, một nét mác.

Đỗ Tư Khổ đợi các học viên lớp xóa mù phía trước đi hết cô mới đứng dậy. Tư Khổ đúc kết kinh nghiệm từ buổi học này: Chỉ dạy nhận mặt chữ là không ổn, còn phải giao bài tập về nhà. Lúc giảng bài phải gọi ngẫu nhiên vài người lên bảng viết chữ và đọc to lên. Có nên soạn vài bộ đề thi đơn giản không nhỉ? Dạy vài buổi là làm bài kiểm tra tại lớp?

Khóe miệng Tư Khổ hơi nhếch lên không giấu được sự thích thú. Sao cái cảm giác bắt người khác đi thi, làm bài kiểm tra lại vui thế này nhỉ?

Chu An đang đứng bên bục giảng uống nước. Trước đây anh thực sự không biết nói liên tục lại mệt đến thế. Hôm nay là buổi đầu tiên của lớp xóa mù, chủ nhiệm Cố cũng tới dự. Ông không chỉ nghe Chu An giảng mà còn quan sát phản ứng của những người học bên dưới. Hiện vẫn chưa biết mọi người học hành ra sao, tiếp thu được bao nhiêu kiến thức.

Chu An thấy Đỗ Tư Khổ, anh vỗ vỗ vai chủ nhiệm Cố đang xem giáo án, chỉ tay về phía cửa.

"Tiểu Đỗ." Tư Khổ đã đi đến tận cửa, đang định về ký túc xá nữ nghỉ ngơi thì bị chủ nhiệm Cố gọi giật lại. Cô không ngờ chủ nhiệm Cố cũng ở đây, lúc nãy cô ngồi hàng sau chẳng ai thấy cả.

Chủ nhiệm Cố hỏi Tư Khổ: "Cháu thấy buổi học hôm nay có gì cần cải thiện không?"

Tư Khổ nhìn Chu An rồi đáp: "Cháu thấy thế này, hay là trang bị cho giáo viên một cái loa lớn, hoặc là lần sau lớp xóa mù đừng đông người quá. Chúng ta nên phân loại ra, ai chưa biết gì thì vào một lớp học từ đầu. Ai đã biết chữ rồi thì vào một lớp khác, hoặc ai đã đi học nhưng muốn học thêm kỹ thuật thì phân vào lớp kỹ thuật."

Chia ra mà học, vì khả năng tiếp thu của mỗi người không giống nhau.

"Thế thì phân chia thế nào?" Chủ nhiệm Cố hỏi. "Thì thi thôi ạ, chúng ta ra một bộ đề, hoặc mượn bên trường tiểu học một bộ." Tư Khổ rất tâm huyết với việc này. Cô nghĩ một lát rồi nói: "Chúng ta chẳng phải có năm giáo viên dạy lớp xóa mù sao, mọi người nên bớt chút thời gian ngồi lại với nhau bàn bạc xem sau này dạy dỗ thế nào."

Chủ nhiệm Cố: "Để chú về suy nghĩ thêm." Mọi người không cùng một phòng ban, muốn tụ họp lại cũng phải tính cách. Hay là giờ tan tầm? Chủ nhiệm Cố bảo: "Hay trưa mai mọi người cùng ăn một bữa cơm nhé?" Để mọi người làm quen với nhau.

Tư Khổ đáp: "Chủ nhiệm, trưa mai cháu phải về nhà một chuyến ạ." (Về để nói với anh Ba chuyện lớp tập huấn máy cày). Tất nhiên, lý do ngoài mặt là: "Cháu về thăm ông nội cháu."

Chủ nhiệm Cố: "Được, vậy để đổi sang lúc khác." Đầu óc Tiểu Đỗ nhanh nhạy, có cô ở đây thì mọi việc sẽ dễ dàng hơn.

"Chủ nhiệm, trong xưởng có xe đạp không ạ? Có thể cho cháu mượn dùng vào trưa mai được không?" Nếu không có xe, cô đành phải xin nghỉ một lát, mà chủ nhiệm Cố lại bảo cô hết phép rồi.

Chủ nhiệm Cố đáp: "Xe đạp bị người bên phân xưởng hai mượn đi rồi, hiện tại không còn chiếc nào. Thôi thế này, cho cháu nghỉ sớm một tiếng." "Vâng ạ."

Trời đã muộn, mọi người giải tán nhanh ch.óng. Trên đường về, Tư Khổ cứ trăn trở mãi lời chủ nhiệm Cố, xe đạp bị người phân xưởng hai mượn đi, chẳng lẽ là bác thợ Thư sao?

Ngày hôm sau.

Tại đồn công an.

Đắc Mẫn được thả ra, ánh nắng bên ngoài ch.ói chang đến lạ thường. Nhà họ Đỗ không có ai đến đón cả. Lộ Lệ Trân đã đi từ tối qua, chồng thị đã mang tiền đến chuộc. Tiểu Trịnh cũng vậy. Chỉ còn Đắc Mẫn chẳng ai màng tới.

Sáng nay, anh cả của Tiểu Trình là Trình Kế Minh đã đến bù nốt số tiền còn thiếu, Đắc Mẫn và Tiểu Trình mới được ra ngoài.

"Anh, anh quan tâm cô ta làm gì." Tiểu Trình kéo tay Trình Kế Minh, không cho anh mình lại gần Đắc Mẫn.

"Buông tay ra." Trình Kế Minh quá hiểu tính nết em trai mình, lần này chắc chắn lại là nó gây chuyện liên lụy đến người khác. Anh bước đến bên cạnh Đắc Mẫn: "Đồng chí, cô thấy không khỏe sao, có cần tôi đưa cô đến trạm xá không?" Anh lại hỏi: "Hay là đưa cô về nhà?"

Về nhà? Về cái nhà nào, cô làm gì còn nhà. Đắc Mẫn lắc đầu: "Tôi không về nhà." Cô không muốn về nhà họ Đỗ. Cô không có nhà.

Lần này Đắc Mẫn thực sự không ngờ bố và anh cả mình lại tuyệt tình đến thế, bỏ mặc cô không quản. Chẳng qua chỉ là sáu mươi tệ thôi mà. Chẳng lẽ cô còn không đáng giá bằng sáu mươi tệ sao? Đắc Mẫn đi được hai bước, chỉ thấy trời đất quay cuồng, mắt tối sầm lại rồi ngã khuỵu xuống. Hai ngày nay ở đồn công an cô không ăn gì, đồn vẫn đưa cơm đều đặn nhưng cô không có tâm trạng, một hạt cơm cũng không nuốt nổi. Lúc này có lẽ là vì quá đói.

"Đồng chí, đồng chí ơi?"

Chương 56

...

Khu tập thể ngành đường sắt.

Cụ Đỗ dậy từ rất sớm, diện bộ đồ Trung Sơn vốn chỉ dành cho ngày Tết, còn tìm cả cái mũ đội lên, cả người tề chỉnh gọn gàng ngay từ sáng sớm. Hôm nay nhà mình đi chụp ảnh cả nhà mà. Con cháu đều đã về đông đủ, cụ Đỗ như vừa được uống linh đan diệu d.ư.ợ.c, tinh thần phấn chấn lạ thường.

"Thằng Ba, con đi đón con Tư về đi, đi xe buýt cho nhanh." Cụ Đỗ hào phóng đưa cho anh Ba tiền xe, tiền ăn sáng và tiền tiêu vặt, tổng cộng những năm tệ bạc.

"Ông nội, có phải ông đưa nhầm không ạ?" Anh Ba đếm đi đếm lại, đây tận năm tệ cơ đấy. Nhà ai mà cho tiền tiêu vặt nhiều thế này?

"Cầm lấy!" Cụ Đỗ không đưa nhầm đâu. Số tiền này là cho anh Ba, mấy ngày nay anh chạy ngược chạy xuôi lo toan việc nhà, cụ đều nhìn thấy cả. Toàn là những đứa trẻ ngoan.

"Vậy con đi đây." Anh Ba cất tiền rồi đi ra ngoài. Lúc ngang qua nhà họ Thẩm, anh liếc vào trong sân, không thấy xe đạp của anh Thẩm đâu. Chắc là anh ấy đạp xe đi làm rồi? Mấy ngày nay nhà họ Đỗ nhiều việc nên cũng chẳng để ý đến hàng xóm láng giềng. Anh Ba đã ngán tận cổ bữa sáng ở nhà ăn, quyết định đi mua món khác ăn cho đổi vị. Anh nhớ cách đây hai con phố có hàng mì cực ngon, nước dùng nghe đâu hầm từ xương thật.

Trong nhà họ Đỗ.

Mẹ Đỗ và cha Đỗ lại đang tranh cãi vì chuyện của Vu Nguyệt Oanh.

"Hôm nay Nguyệt Oanh không được đi, gấp gáp quá rồi, đã hẹn với nhà họ Hạ là ngày 11 đi xem mặt mà," mẹ Đỗ nói thẳng, "Chuyện này là tôi đã nhận lời rồi, nếu Nguyệt Oanh đi thì tôi biết ăn nói thế nào với nhà người ta?" Bà nói tiếp: "Ông thừa biết mẹ thằng Đại Phú là người thế nào, chồng mất sớm nên bà ấy tự trọng lắm, tôi mà thất hứa thì bà ấy lại tưởng tôi coi thường nhà bà ấy đấy."

Cha Đỗ đau đầu mệt mỏi: "Bà tự nhìn lại cái đứa cháu ngoại nhà bà xem nó làm ra cái chuyện gì. Chuyện của Đắc Mẫn ở đồn công an, đến thằng Ba còn biết mà giấu đi, thế mà nó thì hay rồi, vừa mở miệng là nói toẹt ra với hai cụ. Tình hình sức khỏe bố mẹ tôi thế nào nó không biết chắc?"

Nếu lúc đó không có t.h.u.ố.c sẵn ở cạnh, e là ông cụ lại đổ xuống một lần nữa rồi.